Itigil ang pagpaslang sa mga manggagawa!

ITIGIL ANG PAGPASLANG SA MGA MANGGAGAWA!

ni Gregorio V. Bituin Jr.

Kahindik-hindik ang mga naganap nitong mga nakaraang araw at buwan. Tila baga sumasabay sa pagpaslang sa mga adik ang pagpaslang sa mga manggagawa. Lagim ang isinalubong ng bagong rehimen at pati manggagawa ay nadamay sa lagim na ito.

Nitong nakaraang Setyembre 23 ay nakita sa facebook ang isang litrato ng manggagawang duguan at nakahiga sa tapat mismo ng tanggapan ng National Labor and Relations Commission (NLRC) sa Banaue St., sa Lungsod Quezon. Ayon sa pahayag ng iDefend (In Defense of Human Rights and Dignity Movement), ang pinaslang ay si Edilberto Miralles, dating pangulo ng unyon ng R&E Taxi.

Ito'y naganap ilang araw matapos namang mapabalita ang pagkapaslang kay Orlando Abangan, na isang lider-obrero mula sa Partido ng Manggagawa, mula sa Talisay, Cebu. Siya'y binaril ng isang di pa nakikilalang salarin noong Setyembre 17.

Pinaslang din noong Setyembre 7 ang manggagawang bukid na si Ariel Diaz ng umano'y tatlong katao sa bayan ng Delfin Albano, lalawigan ng Isabela. Si Diaz ang tagapangulo ng Danggayan Dagiti Mannalon ti Isabela at namumuno sa tsapter ng Kilusang Magbubukid ng Pilipinas sa lalawigan.

Apat na magsasaka ang binaril ng mga di pa nakikilalang salarin sa maagang bahagi ng Setyembre. Sila'y pinaslang sa isang bukid na nasa loob ng Fort Magsaysay sa Laur, Nueva Ecija. Ang mga biktima'y sina Emerenciana Mercado-de la Cruz, Violeta Mercado-de Leon, Eligio Barbado at Gaudencio Bagalay, na pawang mga kasapi ng Alyansa ng mga Magbubukid na Nagkakaisa, na nagsasaka sa pinag-aagawang 3,100 ektaryang lupa sa loob ng Fort Magsaysay. May ilan pang nasugatan.

Noong Setyembre 20 naman ay pinaslang ang lider-magsasakang si Arnel Figueroa, 44, sa Yulo King Ranch sa Coron, Palawan. Si Figueroa ang tagapangulo ng Pesante-Palawan at ang kanilang mag kasapi ay petisyuner ng CARP (Comprehensive Agrarian Reform Program).

Sa unang araw pa lang ng Hulyo ng administrasyong Digong ay pinaslang ng di pa nakikilalang salarin ang anti-coal activist na si Gloria Capitan, isang lider sa komunidad at kasapi ng Kilusan Para sa Pambansang Demokrasya-Bataan. Pinaslang siya sa Lucanin, Mariveles, Bataan. Kilala siyang nakikibaka upang ipasara ang open coal storage at stockpile sa kanilang komunidad dahil nakadudulot ito ng mga matitinding sakit sa mga naninirahan malapit doon.

Nakababahala na ang ganitong mga pangyayari. Dapat na hindi lang manahimik sa isang tabi ang mga manggagawa, lalo na't ang kanilang hanay na ang dinadaluhong ng mga rimarim. Hindi dapat ang laban sa kontraktwalisasyon lang ang kanilang asikasuhin kundi ang lumalalang kalagayan mismo ng ating mga komunidad sa ngalan ng madugong pakikipaglaban ng pamahalaan sa inilunsad nitong giyera sa droga.

Ang pagkamatay ng mga manggagawang ito ay isang alarmang hindi na dapat maulit. Dapat lumabas sa kalsada ang mga manggagawa't ang mismong sambayanan sa ngalan ng proseso o due process of law at paggalang sa karapatang pantao, buhay at dignidad.

Ang mga nangyaring pagpaslang na ito'y dapat masusing imbestigahan ng mga ahensya sa karapatang pantao, at maging ng kapulisan, at dapat magkaroon ng katarungan ang pagkamatay ng mga manggagawa at magsasakang ito.

Katarungan sa mga manggagawa at magsasakang pinaslang! Stop Labor Killings!

Sanggunian: Press statement ng iDefend, Sentro at Partido ng Manggagawa (PM)

Ang piritay sa kulturang Pinoy at ang pangongopya ni Pirena ng anyo ng iba

ANG PIRITAY SA KULTURANG PINOY AT ANG PANGONGOPYA NI PIRENA NG ANYO NG IBA
ni Gregorio V. Bituin Jr.

Nasubaybayan ko rin ng ilang araw ang bagong pantaseryeng Encantadia, na tungkol sa kasaysayan ng apat na magkakapatid na diwata at anak ni Reyna Minea na sina Pirena, Amihan, Danaya at Alena. At nitong huli nga, nasaksihan ng mga tagapanood nito kung paano gayahin ng kontrabidang si Pirena ang anyo ng kanyang kapatid na si Danaya. Siniraan ni Pirena ang kanyang kapatid at gumawa ng mga kaasalang magpapataw ng parusa kay Danaya. Nagawa ito ni Pirena nang kopyahin niya ang anyo ni Danaya at naghasik ng lagim, sinunog ang gamit ng mga karaniwang nilalang sa Encantadia, at pinaghahampas ng yantok at pinagmumura ang mga tauhan nito.

Dahil dito'y naparusahan si Danaya sa kasalanang hindi niya ginawa. Naparusahan siya ng konseho. Hindi alam nina Reyna Amihan at ng konseho na kayang magpalit ng anyo ni Pirena, at siraan ang sarili nitong kapatid upang makuha lamang kay Amihan ang trono. Ipinatapon si Danaya sa mundo ng mga tao bilang parusa.

Ang ginawa ni Pirena ay katulad ng sa piritay, isang malignong kumokopya ng anyo ng isang tao at inililigaw ito sa ilang. Noong bata pa ako, naikwento ng aming tiyahin, si Nanay Roming o Inay Taba, ang hinggil sa Piritay. Isa ito sa mga kinatatakutan noon sa isang nayon sa Batangas. Ang Piritay ay isang uri ng nilalang na kayang kumopya ng anyo ng isang tao, ngunit hindi tao, kundi parang maligno.

Tulad din ito ng diwatang si Pirena na nagbabago ng anyo, at ginagaya ang anyo ng nais niyang gayahin, na akala mo'y yaong taong iyon talaga ang iyong kaharap. Kayang kopyahin ang iyong anyo.

Naalala ko tuloy ang hunyangong nagbabagong anyo, na kinokopya ang kulay ng anumang makapitan nito, tulad ng kulay ng puno o dahon.

Hinagilap ko sa aking naaagiw na isipan ang ikinwento ng namayapang tiyahing si Inay Taba hinggil sa piritay. Kung matatandaan ko pa, ganito niya iyon ikinwento sa amin: May isang taganayon na hinanap niya ang kanyang kapatid. Nakita niya sa bukid, na papuntang bundok ang kanyang kapatid at hinabol niya ito para pauwiin na at makakain. Ngunit ang ginawa ng kanyang kapatid ay nagpahabol. Hanggang sa magkaligaw-ligaw siya sa bundok. Iyon pala ay piritay ang kanyang hinahabol.

Dahil hindi siya umuwi kinagabihan ay hinanap na siya ng kanyang mga kamag-anak. May nakapagsabi sa kanyang mga kamag-anak na nakita siyang pumunta sa bundok kaya doon nagpunta ang kanyang mga kamag-anak, at iba pang taganayon na nakasulo. Nakita siyang nakahandusay sa dawag, may mga sugat.

Kinabukasan ay sinabi ng kanyang kapatid na hindi naman ito lumayo at nagpahabol. Ang sabi naman ng iba pang taganayon na maaaring piritay ang kanyang hinabol at hindi ang kanyang kapatid, dahil nga nakokopya nito ang anyo ng sinumang naisin nito at dalhin sa malayo ang nakatuwaan nito.

Parang ganito rin ang ginawa ni Pirena, na isang tusong diwata, na kahit sariling kapatid ay nais mapahamak makuha lamang ang trono ng Encantadia. Sa Encantadia ay ipinakita rin ang pagbabagong anyo ni Sangre Danaya na nag-anyong aso para lang makatakas kay Pirena na nais siyang paslangin. Nabanggit din ni Danaya sa punong kawal na si Aquil na may kumokopya ng kanyang wangis na dapat nilang malaman kung sino.

Gayunpaman, hindi kaya ang mga malignong tinatawag na piritay ay mga masasamang engkanto tulad ni Pirena ng Encantadia?

Nasa kultura ng mga malalayong lalawigan ang paniniwala sa mga maligno, halimaw, o ibang nilalang na hindi nakikita ng karaniwang tao. Tulad din sa kwento ng Encantadia na hindi alam ng mga tao na ito'y umiiral. Nariyan sa ating kultura ang mga kilalang kwento ng mga aswang, tiyanak, tikbalang, manananggal, at iba pa. At ang di gaanong popular na kwento ng piritay.