Sa ika-79 na kaarawan nI Lola Rosa Asedillo

SA IKA-79 NA KAARAWAN NI LOLA ROSA, ANG BUNSONG ANAK NG BAYANING TEODORO ASEDILLO

ni Gregorio V. Bituin Jr.

Bumalik kami sa Brgy. Longos, Kalayaan, Laguna nitong Enero 21, 2014, araw ng Martes, upang bisitahing muli si Lola Rosa Asedillo-Medalla, ang bunsong anak na babae ng bayaning si Teodoro Asedillo.

Apat kaming umalis bandang ikasampu ng umaga mula sa pambansang tanggapan ng Partido Lakas ng Masa (PLM) sa Lungsod Quezon - ang tsuper na si Mars, si Ate Nelia Vibar na isang staff sa tanggapan ng PLM, si Ka Sonny Melencio na pambansang pangulo ng PLM, at ako.

Bago makapananghali ay naroon na kami sa tanggapan ng PLM-Cavite sa General Mariano Trias (GMA) sa Cavite upang daluhan ang isang pulong. Matapos ang ilang pag-uusap doon ay nagtungo na kami sa tanggapan ng Bukluran ng Manggagawang Pilipino - Timog-Katagalugan (BMP-ST) sa Calamba, Laguna, at kumain muna doon.

Bandang ikalawa ng hapon ay lumarga na kami patungo sa Kalayaan, Laguna. Dalawang sasakyan kami, ang isa'y kaming mula sa Maynila, at ang isa naman ay van ng mga taga-Cavite at Laguna sakay ang mga kasama mula sa PLM, Bukluran ng Manggagawang Pilipino (BMP), Kongreso ng Pagkakaisa ng mga Maralita ng Lungsod (KPML), at Aniban ng Manggagawa sa Agrikultura (AMA). Nauna ang van, at sumunod kami. Dumating kami roon ng bandang ikatlo ng hapon. Una naming dinalaw ang puntod ni Teodoro Asedillo, at nagkuhanan muna ng litrato doon. Ikinwento naman ni Ka Jun, na tagaroon din at siyang gabay namin patungo sa bahay ni Lola Rosa, kung saan nag-shooting noon si Fernando Poe Jr. na siyang gumanap na Asedillo. At sa katabing bundok na iyon naroon ang Brgy. San Antonio. Umano'y may daanan namang maayos patungo sa bundok at may malaking pamayanan din doon, na ang populasyon ay mas malaki pa kaysa Brgy. Longos na pinuntahan namin.

Pagkatapos ng maikling kwentuhan ay sumakay kaming muli sa sasakyan at nagtungo na sa bahay ni Lola Rosa.

Nakangiti kaming sinalubong ni Lola Rosa sa harapan ng kanyang bahay, at doon na rin ipinarada ang dalawang sasakyan. Iniabot ko kay Lola Rosa ang dalawang tula - ang isa'y pinamagatang "Teodoro Asedillo, Dakilang Guro" at ang isa'y para sa kanyang kaarawan - at ang isang papel na naglalaman ng palatuntunan ng Concert at the Park sa Luneta, kung saan inawit doon ang "Dakilang Guro: Teodoro Asedillo" na batay sa aking tula.

Naglakad kami patungo sa bahay ng kanyang anak dahil naroon ang handaan. Ipinakilala namin sa kanya si Ka Sonny Melencio, ang pambansang pangulo ng Partido Lakas ng Masa. Ang handa ay biko, pansit palabok, litsong manok, sopas, at keyk. Hinipan ni Lola Rosa ang keyk. Habang nagkakainan ay nakipagkwentuhan naman si Ka Sonny kay Lola Rosa, habang ako naman ay matamang nakikinig.

Maraming kwento si Lola Rosa hinggil sa kanyang ama at sa kanilang buhay-buhay. Hanggang sa mabanggit ni Lola Rosa na sa pelikulang "Asedillo" ay marami ang kulang. Umano'y nakita na lang niya ang iskrip ay gawa na. Iniabot na lamang sa kanya ng direktor na si Celso Ad. Castillo. Buhay pa noon ang kanyang ina, at marahil ang kanyang ina ang isa sa nakapanayam.

Namigay din kami ng kopya ng tula sa mga kasamahan ni Lola Rosa, at isa ang nagkomento kung bakit nakasulat ay "sa ika-79 na kaarawan ni Lola Rosa" gayong sinasabi naman daw ng matanda na siya ay 77 taong gulang lamang. At sinabi ko naman kung bakit. Una, dinalaw pa at nakita ng bayaning Teodoro Asedillo o Ka Dodo ang kanyang anak na si Rosa matapos itong isilang. Ikalawa, namatay si Ka Dodo noong Disyembre 31, 1935, batay na rin sa nakasulat sa kanyang lapida. Kung 77 taong gulang si Lola Rosa, tiyak na hindi na siya nakita ng kanyang ama. 2014 - 77 = 1937. At hindi rin siya 78 anyos. 2014 - 78 = 1936, patay na si Ka Dodo nang isilang siya. Masisira ang kwento. Dahil nang isinilang si Lola Rosa ay dinalaw pa siya ng kanyang ama bago ito mapatay ng Konstabularya, sa pangunguna ni Tenyente Jesus Vargas. Ibig sabihin, taong 1935 isinilang si Lola Rosa. Kaya sabi ko sa mga naroon, hindi 77 o 78 anyos si Lola Rosa kundi 79 anyos na. 2014 - 1935 = 79 anyos. Umayon naman sila sa aking paliwanag.

Napagkwentuhan din doon na kung sakaling mabubuo muli ang kwento ay maidagdag kung anuman ang kulang. At marahil ito'y maisapelikula muli, at ang gaganap ay ang isang aktor na kasapi rin ng PLM. Kaya binilinan ako ni Ka Sonny na ituloy ang panayam kay Lola Rosa upang mabuo pa ang kwento.

Mayamaya ay tinawag ko ang ilang kasamahan upang bigkasin ang isang tulang alay sa kaarawan ng matanda. Hawak ang aming mga kopya, binigkas namin ng sabay-sabay ang tula para kay Lola Rosa, na tinatawag din sa lugar na iyon na "Mommy Rose":

SA IKA-79 NA KAARAWAN NI LOLA ROSA,

ANG BUNSONG ANAK NG BAYANING TEODORO ASEDILLO

15 pantig bawat taludtod

Maligayang kaarawan po itong aming bati

O, Lola Rosa, na anak ng bayani ng lahi

Habang sinisilayan ang matipid ninyong ngiti

Tulad ng ama'y mayroon kayong magandang mithi

Pagpapakatao't pakikipagkapwa ang binhi

Makasaysayan po ang una nating pagkikita

Di namin inaasahang kayo pa'y makilala

Kaya laking galak naming mga magkakasama

Na kayo'y nakadaupang-palad, sadyang kaysaya

Sa aming puso't diwa, kayo po'y nakatatak na

Lola Rosa, kayo po'y larawan ng katatagan

Inyong ama nama'y simbolo ng kabayanihan

Pagkat karapatan ng tao'y kanyang pinaglaban

Ipinagtanggol ang obrero't dukha sa lipunan

Tagos sa puso't diwa yaong kanyang sinimulan

Ang ama'y dakilang guro sa mga estudyante

Tangan ang simulaing para sa nakakarami

Sa manggagawa't magsasaka'y tunay na nagsilbi

Kaya dapat siyang tanghaling tunay na bayani

Habang anak na bunso'y dakilang ina't babae

At sa pagkakabusabos, masang api'y babangon

Lola Rosa, tunay kayong anak ng rebolusyon

Nawa'y lumakas pa po kayong nasa dapithapon

Nitong buhay pagkat tunay po kayong inspirasyon

Muli, Maligayang Kaarawan sa inyo ngayon!

- handog ng kasapian ng Bukluran ng Manggagawang Pilipino (BMP), Partido Lakas ng Masa (PLM), Kongreso ng Pagkakaisa ng mga Maralita ng Lungsod (KPML), Aniban ng Manggagawa sa Agrikultura (AMA), Teachers Dignity Coalition (TDC), Sanlakas

Enero 21, 2014, Brgy. Longos, Kalayaan, Laguna

Nagpaalam na kami kay Lola Rosa bandang ikaanim at kalahati ng gabi (6:30 n.g.). Masaya kaming umalis, na isa na naman itong makasaysayang pangyayari na hindi namin malilimutan.

Naghiwalay na ng ruta ang dalawang sasakyan paglabas ng Brgy. Longos. Ang isa ay kumanan patungo sa Calamba, habang kami naman ay kumaliwa pa-Maynila na, at ang dinaanan namin ay Pililla, Rizal, na walang trapik.

Dumating kami sa pambansang tanggapan ng PLM bandang ikawalo at kalahati ng gabi.

Mga litrato'y kuha ni Greg Bituin Jr.